การเรียนรู้มีหลายรูปแบบ ในด้านหนึ่งอาจแบ่งได้ว่า เรียนอิสระ กับ เรียนจริงจัง หรือเรียนแบบเป็นระบบจบแล้วได้ใบรับรอง หรือที่เรียกย่อ ๆ กันว่า ใบเซอร์ (Certificated) ซึ่งสิ่งสำคัญของการเรียนคือ “เรียนเพื่อรู้” จะรู้มาก รู้น้อย แต่เมื่อเรียนแล้วเราย่อม “รู้เพิ่มขึ้น” เพียงแต่ รู้แล้วใช้ได้ไหม? ได้ใช้ไหม? บางทีนี่ก็สำคัญ
ปกติผมเป็นคนชอบเรียนรู้อยู่เสมอ แต่ก็เป็นไปในทาง อ่าน, ฟัง, ดู เรียกว่าเรียนรู้อิสระ ไม่ใช่นักสะสมใบรับรอง หรือที่เรียกย่อ ๆ กันว่า ใบเซอร์ (Certificated) เท่าไร เมื่อก่อนก็เรียนรู้ เหมือนอยากรู้ไปทุกอย่าง (ไม่รู้แล้วคาใจ) แต่หลัง ๆ พบว่าเสียเวลาเกินไป จึงพยายามเลือกเรียนรู้เฉพาะที่นำไปต่อยอดหรือเป็นประโยชน์ต่อตัวเองจริง ๆ เท่านั้น
อนึ่งก็ตองยอมรับว่าหลายทักษะ หากจะนำไปใช้ประโยชน์ ในการทำงาน ทำผลงานบางอย่าง ก็ควรจะมีพื้นฐานรับรองเป็นใบเซอร์ ว่าเราได้ผ่านการเรียนรู้มาแล้วจริง ๆ จะครูพักลักจำไปเสียหมดก็มิได้
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ผมเรียนรู้และพัฒนาอยู่เสมอมา ก็มักจะเป็นทักษะทางการใช้ความคิด ใช้งานคอมพิวเตอร์ หรือ soft skill เสียส่วนใหญ่ อาจด้วยเพราะสมัยเด็กค่านิยมรอบข้างชี้นำว่า งานสบายต้องนั่งโต๊ะ ดังนั้นงาน หรือทักษะอะไรที่ต้องใช้แรงอย่าคาดหวังว่าผมจะสนใจ
แต่เมื่อคนเราข้ามปม ข้ามเส้นบางอย่างไปได้ เราก็จะพัฒนาตนเองได้แบบไม่มีเงื่อนไข โดยอย่างยิ่งเมื่อประกอบกับ “โอกาส” ที่ทำให้มีเวลามากมายในช่วงที่ผ่านมา จึงเหมาะเหลือเกินที่จะได้ลองทำงานประเภท “ช่าง”…
ผมเคยจินตนาการเวลาเห็นในหนังฝรั่ง เขาซ่อมบ้านเอง ทำอะไรเองกันเหมือนเป็นเรื่องปกติ ก็แอบคิดว่าทำไมเราทำไม่ได้บ้าง และหลายอย่างการมีบ้าน เวลาอยากจะปรับปรุง อยากจะเปลี่ยนแปลง ก็ดูเป็นเรื่องยุ่งยาก ไกลตัว และ แพง…
อันที่จริงถ้าเป็นประเภท เดินสายไฟเล็กน้อย ต่อท่อประปา หรือแกะ ประกอบเปลี่ยนอะไหล่เครื่องใช้ไฟฟ้า คอมพิวเตอร์ อันนี้ทำมานาน พอมีทักษะบ้าง อาจเพราะเป็นงานในร่มไม่ได้ใช้แรง เต็มที่ที่ทำได้ก็คือทาสี 😅 ทว่า งานไม้ งานปูน หรืองานอย่างเชื่อมเหล็ก เป็นอะไรที่ไกลตัวอย่างยิ่ง ซึ่งปีโควิดที่ผ่านมา ทำให้ผมเหมาฝึกหัดทำเรื่องพวกนี้ทั้งหมดเลย 😋
สิ่งที่อยากบอกเล่าคือ การเรียนรู้ครั้งนี้ หรือในยุคนี้เป็นเรื่องที่โชคดีมาก ๆ ที่อินเตอร์เน็ตรวดเร็ว ซึ่งงานนี้ต้องขอบคุณ Youtube เขาเลยและที่มากกว่านั้น คือ บรรดาผู้สอนทักษะเหล่านี้บน Youtube เมื่อคุณลองหาวิธี ศึกษาจริงจังย่อมเจอหลายแบบ กรณีผมก็มีทั้ง มือสมัครเล่นที่แบ่งปันประสบการณ์ ช่างบ้าน ๆ ที่สอนเอาแบบตัวเองเข้าใจ(บางเรื่องผมว่ามันอันตราย) และแน่นอน บางท่านเป็นระดับอาจารย์จริง ๆ มาแบ่งปันให้ฟรี ๆ
นอกจากนี้ที่น่าสนใจคือ บริษัท, แบรนด์ ที่ขายวัสดุ อุปกรณ์ ที่มาให้ความรู้ ซึ่งหลายครั้งเป็นทฤษฎีที่ชัดเจนทำให้เข้าใจบางเรื่องได้อย่างแท้จริง พอศึกษามากเข้า ทำให้ย้อนมองงานที่เราเคยจ้างแล้วพบว่า ช่างที่เคยมาทำนั้น “มักง่าย” ก็มี (เยอะ) ไม่ได้มีความรู้มากพอก็มี แต่แน่นอนในทางตรงกันข้ามหลายอย่างแม้ดี แต่มันก็เกินจำเป็น (ละเอียดไปทำให้ช้า, ต้นทุนสูงเกินไป) อันนี้ก็ต้องพิจารณากันเป็นเรื่อง ๆ ไป
สิ่งสำคัญของการเรียนรู้ครั้งนี้ ผมไม่ได้ใบเซอร์ ใบรับรองอะไร แต่สิ่งที่ได้คือ ผลงาน ที่เราได้ใช้ทันที! 👍 แม้งานอาจไม่เนี๊ยบ ไม่รวดเร็ว ไม่สวยงาม แต่เชื่อเถอะว่าการใช้งานจะได้ดั่งใจเรา ไม่ขาดพร่องในคุณสมบัติที่ต้องการ ถ้าศึกษาดี ๆ เราก็จะเลือก – ลด วัสดุที่สิ้นเปลือง ใช้วัสดุที่มี หรือ แพงกว่าแต่คุณภาพคุ้มกว่ามากได้อีกด้วย
ในยุคที่บางคนอาจมีเวลามาก ลองใช้เวลา หาอะไรเรียนรู้ที่ดูแล้ว “ลงมือทำ” ได้ เพราะใบเซอร์จะไม่สำคัญเท่าผลงาน ชิ้นงาน ยิ่งผ่านประสบการณ์มาก ผลงานจะดีขึ้นมากตามตัว
ในอีกด้านที่แม้การเรียนรู้ทักษะหลาย ๆ อย่างบนโลกออนไลน์ เราไม่ได้เรียนเพื่อสอบ เพื่อรับใบรับรอง แต่หากศึกษาแบบง่ายไป เร่งรีบ ฉาบฉวยแล้วไปทำตาม ไม่เพียงอาจไม่ได้งานตามต้องการ หลายเรื่องมันอันตรายโดยอย่างยิ่งการใช้เครื่องไม้ เครื่องมือ เรื่องนี้สำคัญมาก ทีเดียว
โดยรวมแล้วเพียงอย่างแบ่งปันว่า ในยุคที่บางคนอาจมีเวลามาก ลองใช้เวลา หาอะไรเรียนรู้ที่ดูแล้ว “ลงมือทำ” ได้ เพราะใบเซอร์จะไม่สำคัญเท่าผลงาน ชิ้นงาน ยิ่งผ่านประสบการณ์มาก ผลงานจะดีขึ้นมากตามตัว
อนึ่งบทความนี้เป็นเพียงอีกหนึ่งเรื่องราวเล่าสู่ ส่วนหนึ่งก็เหมือนบอกว่า ช่วงนี้ที่ บทความ หรือ คำคม อัพเดตน้อยหน่อย ก็หายไปทำบ้าน ทำโน่น ทำนี่ 😁 แต่อีกส่วน ก็เผื่อใครจะย้อนคิดได้ว่า เคยอยากทำอะไร ลองไปหา ไปศึกษาดูจริง ๆ สักที ซึ่งมุมนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ ปัจจุบันมีคนมากมาย ทำมาหากินได้เพราะเรียนจาก Youtube ไม่น้อยเลยทีเดียว ดังที่บอกหลายเรื่องผู้ซื้อ ผู้จ้าง ไม่ต้องการใบเซอร์ แค่มีของนำเสนอให้เขาเห็นได้จริง เท่านั้นก็เพียงพอ
ปล. ไม่ได้หายไปสร้างอะไรมากมายครับ แค่สร้างกรงไก่เอง หลังจากลองเลี้ยงแล้วดีก็เลยขยับขยาย ซึ่งกรงก่อนหน้าจ้างเขาทำ 😀 แล้วก็ยังไม่เก่งหลายอย่างยังต้องใช้ประสบการณ์อีกหลายงาน 😅 ซึ่ง ณ เวลานี้เริ่มหมกมุ่นกับงานไม้เสียแล้ว
บทความฉบับปรับปรุง เผยแพร่ครั้งแรก Facebook Sirichaiwatt เมื่อ 26/08/2021
