“ก็เขาเก่งนี่” ประโยคที่นัยหนึ่งก็ชื่นชม นัยหนึ่งก็ประชดประชัน แล้วบางทีก็ไม่ใช่ประชดใครแต่ประชดจิตใจตัวเอง จริงอยู่มีหลายเรื่องที่เราเก่งสู้เขาไม่ได้ แต่เราล้วนเก่งขึ้นได้ ทว่าหากต้องแข่งขันกัน เชื่อหรือไม บางเรื่องก็โชคดีที่เราไม่เก่งมาก่อน
ความเก่ง เกิดขึ้นได้หลายแบบไม่ว่าจะ ความหมั่นเพียร(ฝึกซ้อม), ประสบการณ์, สิ่งแวดล้อมเกื้อหนุน, มีต้นทุนบางอย่างดี เหมือนคนเกิดมาร่างกายสูงใหญ่มีโอกาสเก่งในกีฬาหลายประเภท นี่ก็ถือว่าต้นทุนดี แต่เหล่านี้เองจึงย้อนไปบั่นทอนคนที่คิดว่าตนไม่เก่ง เช่น เราขี้เกียจ-ไม่มีเวลาซ้อม, เราไม่เคยทำมาก่อน, ยังไม่พร้อม, ต้นทุนไม่ดีเหมือนเขา ส่วนหนึ่งก็ใช่ว่าผิด แต่แน่นอนไม่ถูก และกลายเป็นถ่วงอนาคตอย่างมาก
เป็นที่วิเคราะห์กันหลากหลายว่า การที่บริษัทรถยนต์ Tesla สามารถพัฒนาและผลิตรถไฟฟ้าก้าวหน้าได้รวดเร็วก็เพราะ “เขาไม่เคยทำมาก่อน” โดยหมายถึงไม่เคยทำรถน้ำมันมาก่อน เรียกได้ว่าไม่ได้ “เก่ง” มาจากไหน แต่นั่นเองเขาจึงไม่ต้องยึดติดกับกรอบวิศวกรรมของเครื่องยนต์แบบเดิม ๆ เขาก่อร่างแนวคิดขึ้นมาใหม่ทั้งหมด มันจึงทำให้ง่ายต่อการพัฒนา เพราะที่จริงเครื่องยนต์รถไฟฟ้า กับน้ำมันนั้นแตกต่างกันสิ้นเชิง แม้ภาพรวมผิวเผินก็คือขับเคลื่อนให้ล้อวิ่งได้เหมือนกัน
บริษัทรถน้ำมันส่วนใหญ่ก็ใช่ว่าจะทำรถไฟฟ้าออกมาไม่ได้ ทำกันได้มานาน แต่ที่พัฒนาได้ช้ากว่า บ้างเพราะยังคงเสียดายบางเรื่องที่พัฒนามาหลายสิบปี อยากคงสิ่งที่เคยดีเยี่ยมบนรถน้ำมัน บางรายก็อาจประมาทคิดว่าเราเก่ง ถ้าถึงเวลาจะปรับตัวไปก็ใช้เวลาไม่นาน (อาจจะจริงก็ได้ เพราะสัดส่วนรถไฟฟ้าแม้จะเติบโตแต่ระดับความเชื่อมั่นและยอดซื้อก็ยังไม่มากในภาพรวม) และอีกปัจจัยสำคัญคือระบบ Supply Chain ที่หลายค่ายรถยนต์สร้างมานาน (ถ้าทิ้งทันทีอาจหมายถึงลูกโซ่ทางเศรษฐกิจลูกโต) แต่อย่างไรก็ตาม Tesla ถือว่า “เก่ง” และเป็นที่ยอมรับในโลกยานยนต์ไฟฟ้าอย่างไม่ต้องสงสัย
อีกตัวอย่างที่ใกล้ตัวมาหน่อย เช่น เรื่องงานเขียนที่มีบทความมากมาย ผู้เขียนบางคนแค่แปลมาจากบทความหรือหนังสือภาษาอังกฤษแล้วแปลงมาเป็นผลงานตัวเอง ซึ่งส่วนหนึ่งหากไม่ได้แค่แปลเฉย ๆ ก็ไม่ผิดอะไร เพราะหลายเรื่องผมก็เคยได้แรงบันดาลใจต่อยอดจากการได้อ่านมาเช่นกัน สิ่งที่น่าเสียดายคือผม “ไม่เก่ง” ภาษาอังกฤษมากนัก บทความผมส่วนใหญ่จึงมาจาก มุมคิด การสังเกต และเหตุการณ์จริงรอบตัว แต่นั่นมันก็ทำให้ผม “เขียนได้เองเรื่อย ๆ” มีบทความออกมามากมายจนทุกวันนี้ และยังคงมีต่อไป โดยไม่ต้องไปเสาะหารอจนกว่าจะเจอบทความถูกใจ หรือต้องกังวลจะถูกตำหนิว่าไม่ได้คิดเอง หรือห่วงว่ามันจะไปซ้ำคนอื่น(ที่แปลมาเหมือนกัน)
นอกจากนี้ในอาชีพ และธุรกิจที่ผมทำ ผมก็ถือว่าใหม่ในสายนี้ ผ่านประสบการณ์น้อยมาก แต่หลังจากนั้นร่วม 10 ปีที่ทำมาได้ล้วนเพราะไม่เก่งมาก่อนนี่แหละ
เชื่อว่ามีอีกหลายเรื่องในการทำงาน การทำธุรกิจ หรือแนวคิดต่าง ๆ ของคนเรา ไม่สำคัญเลยว่าเราเคยเก่งมาก่อนไหม เพราะการคิดว่าเก่งหรือไม่เก่งในวันนี้ บางทีมีแต่ข้อเสีย ในเชิงหากไม่เอาไป “กดดันตัวเอง” ก็ “หลงตัวเอง” สำหรับผม ผลลัพธ์ดีก็ทำต่อ ไม่ดีก็คิดใหม่ มีอะไรให้ทำเรื่อย ๆ สนุกดี 😅 โชคดีที่ไม่เก่งมาก่อนจริง ๆ 😉
บทความฉบับปรับปรุง เผยแพร่ครั้งแรก Facebook Sirichaiwatt เมื่อ 22/05/2023
