บทความส่งท้ายปีตามธรรมเนียม ประเด็นนี้คิดไว้ราว 2 เดือนแล้ว เพราะช่วงชีวิตที่อาจเรียกว่า “บ้างาน” หรือกล่าวเชิงบวกหน่อยก็ “มุ่งมั่นกับงาน”.. กับประโยคที่ว่า “ไม่มีใครได้ทุกอย่าง” ที่บอกตัวเองเสมอ มันจึงหมายถึง เมื่อปีนี้เราอยู่กับสิ่งนี้มาก บางสิ่งก็เสียไป เมื่อมุ่งความสำเร็จด้านหนึ่ง อีกด้านอาจไม่สมดุล…
ดังที่แฟนประจำจะทราบดี หรือเลิกประจำไปเพราะ ตอนนี้ไม่มีอะไรให้อ่าน ซึ่งนี่เป็นสิ่งที่เห็นได้ชัดว่าเป็นปีที่จัดสรรเวลาตัวเองไม่ได้ในหลายด้าน “ก็ในเมื่อมันต้องเลือก..” ใช่ว่า ไม่รักการเขียน, ไม่สนุก หรือไม่ให้ความสำคัญ เพียงแต่แอบคิดว่าเมื่อเกษียณตัวเองได้จะมีเวลาเขียนอะไรมากมาย ดังนั้นช่วงนี้จึงต้องเลือกสิ่งที่พาตัวเองให้เกษียณได้เร็วขึ้นก่อน แต่นี่ไม่ใช่ประเด็นหลัก…
ก่อนจะลงมือเขียนบทความนี้ ได้ย้อนไปอ่านบทความส่งท้ายของปีก่อน “อะไรคือความสำเร็จ?” และ อีกบทความที่เกี่ยวเนื่องกันเหลือเกิน “เพียงแค่รักษาไว้ ก็ทำไม่ได้…” ก็เป็นอีกครั้งที่อ่านงานเขียนของตัวเองเพื่อเตือนตัวเอง เพราะปีนี้ทำหลายสิ่งอย่างก้าวหน้าในอาชีพการงาน มีผลลัพธ์เป็นรูปธรรม เป็นวัตถุ ได้พัฒนาตัวเองอย่างเป็นรูปธรรมเช่นกัน รวมถึงแบกรับหน้าที่ผู้นำครอบครัวที่ประเมินตัวเองว่าทำได้ดี (ตรงนี้มีเรื่องราวที่เป็นส่วนตัว แต่คนรอบตัวจะพอรู้) เหล่านี้ล้วนเป็นความสุข สำเร็จหนึ่ง
แต่หากสำรวจตนเองหรือประเมินตามเป้าหมายปีที่ตั้งไว้ ถ้าให้เดาก็คงไม่ยาก เพราะสิ่งที่กล่าวมาต้องแลกด้วย “การดูแลตัวเอง” ที่ทั้งปีก็แอบคิด แอบตระหนัก แต่พอถึงเวลา ก็ยังเป็นส่วนที่ทำไม่ได้ อ้างกับตัวเองว่าเหนื่อย ขอพัก ต่าง ๆ นา ๆ แม้ด้านหนึ่งจะมีดูเป็นเหตุผล เพราะทำงานหนักจริง ๆ แต่สุดท้ายแล้วผลลัพธ์อย่างไรก็ “ไม่สมดุล“
กับทุก ๆ ความสำเร็จของคนเรา เป็นจริงว่าไม่มีใครได้ทุกอย่าง จำเป็นต้องแลกกับบางอย่าง แต่ไม่ได้หมายความว่า จะต้องแลกทุกอย่างเพื่อสิ่งเดียว เพราะ ณ จุดหนึ่งจะไม่คุ้มค่า ..แล้วสำหรับคุณ “เราแลกอะไรกับอะไรไป ในปีที่ผ่านมา” มันคุ้มไหม มันดีไหม มันสมดุลไหม?
คงจะมีทั้ง เป็นปีที่ทุกอย่างดีมาก, ไม่คุ้มเลย, ไม่ดีเลย, สมดุลดี แต่เหมือนไม่มีอะไรดีขึ้น หรือ ไม่สมดุลแต่ก็คุ้มค่า กับคำตอบเหล่านี้ ถ้ามันไม่คุ้ม มันไม่ดีคงคิดได้ไม่ยากว่าต้องแก้ไข เปลี่ยนแปลง แต่ถ้าไม่สมดุลแต่คุ้มค่า ทำไมมันคุ้มค่า แล้วถ้ามัน “คุ้มค่า หรือ สำเร็จ จำเป็นด้วยเหรอต้องสมดุล?” ก็ในเมื่อเราไม่มีทางได้ทุกอย่าง..
คงไม่มีคำตอบที่ถูกต้องกับทุกคน ปัจจัยคือคำว่า คุ้มค่า หรือ สำเร็จ ของเรานั้นล้วนต่างกัน ให้น้ำหนักความสมดุลแทนกันไม่ได้ เพราะในสิ่งที่เสียไปมันก็ยอมรับได้ไม่เท่ากัน และก็มีบ้างที่ยังไม่รู้ตัวว่ามันไม่คุ้มเลย..
มองมุมหนึ่ง ต่อสิ่งที่กำลังได้มานี้ สำเร็จอยู่นี้ หากทวนตัวเองว่าเพื่ออะไร? ไม่ใช่แค่วันนี้แต่มองไปในอนาคตด้วย ถ้าตอบได้ชัดเจน สิ่งที่ไม่สมดุลหรือขาดไปในวันนี้อาจไม่สำคัญอะไร คงคุ้มค่าพอที่จะแลก
แต่ที่น่าสนใจกว่าอาจเป็นคำถามที่ว่า แล้วอะไรคืออุปสรรคที่จะทำให้ความคุ้มค่า หรือความสำเร็จนี้ไม่เหมือนเดิม? ซึ่งหากมันย้อนมาเป็นสิ่งเดียวกันกับที่ขาด มันอาจจะเริ่มไม่คุ้ม ยกตัวอย่างน่าจะเข้าใจได้ง่ายกว่า…
โดยตัวอย่างก็มาจากสิ่งที่ผมคิดทบทวนตัวเองได้ในปีนี้ (จึงมาแบ่งปันแง่คิด) สำหรับผมแล้วถ้าในความสำเร็จที่เป็นอยู่ในปัจจุบันจะสะดุดลง หรือถอยหลัง ก็เพราะ ผมล้มป่วย ทำงานไม่ได้ ทุกอย่างน่าจะแย่ ดังนั้นการไม่ดูแลสุขภาพในตอนนี้ หรือรักษาสมดุลในตอนนี้อาจยังไม่เป็นอะไร แต่ต่อไป ถ้าป่วย ถ้าทำงานไม่ได้เหมือนเดิมขึ้นมา ทุกอย่างจะถอยหลังลงไป
และนี่คือสิ่งที่ยาก ยากกว่าแค่สำเร็จ เพราะบางทีเราก็ไม่แน่ใจว่า การลดบางสิ่ง แล้วเพิ่มบางอย่าง มันจะทำให้ผลลัพธ์เหมือนเดิมได้หรือไม่ ดังเช่น ทำงานน้อยลง ใส่ใจตัวเองมากขึ้น แต่การเอาเวลามาใส่ใจอีกเรื่องหนึ่ง ย่อมมีผลมากต่ออีกสิ่งหนึ่งแน่นอน ซึ่งปัจจัยแต่ละคนก็ยากจะตอบแทนกันได้
หากสรุปส่งท้ายก็เพียงชวนคิด ทบทวนตัวเองให้ดี เพื่อปีที่จะมาถึง จะได้ “ปรับจูน” ให้มัน “สมดุล” ที่สุด ไปได้ดี ไปได้ไกลอีกปี และเป็นปีที่ดีกว่าเดิมเรื่อย ๆ ไป 😊
ส่งท้ายปีเก่า และ สวัสดีปีใหม่ล่วงหน้าครับ 🙏
