ปลายปี 57 ผมได้เขียนบทความเกี่ยวกับเรื่องราคาน้ำมันเอาไว้ (ราคาน้ำมันในวันนี้) เป็นการเสนอมุมมองเกี่ยวกับราคาน้ำมันอันมีผลต่อ หุ้นพลังงาน ไว้ว่า จะต้องลงไปอีก จนถึงสิ้นปี แล้วก็เป็นไปตามคาด
แต่ที่ต้องยอมรับคือ นับว่ามากเกินความคาดหมายเพราะโดยส่วนตัว แม้ในตอนเขียนบทความก่อนจะไม่ได้เขียนว่าลงไปถึงเท่าใด แต่ในใจก็คิดไว้ว่าน่าจะอยู่ที่ระดับ 40 เหรียญ เหตุผลก็คือ ต้นทุนการผลิตน้ำมันใหม่ที่เคยบอกไว้ว่า เป็นปัจจัยหนึ่งที่เข้ามาทำให้ราคาตกต่ำลงนั่นคือ Shale oil ซึ่งจากที่ทราบจะมีต้นทุนอยู่ในระดับ 40 เหรีญนั่นเอง ส่วนนี้จึงน่าจะพยุงราคาเอาไว้ได้
จากข่าวที่เกิดขึ้น และเกี่ยวกับการลงทุนของหุ้นกลุ่มพลังงานต่างๆ นอกจากจะเป็นปัจจัยโดยตรงแล้ว วันนี้จะเขียนมุมมองบางอย่างที่น่าสนใจเกี่ยวกับหุ้นโดยรวมที่ควรมองและดูไว้เป็นกรณีศึกษา
มาดูเรื่องราคาน้ำมันบนความจริงที่ปรากฏ ณ วันนี้ แม้ว่าราคาน้ำมัน(ส่งมอบล่วงหน้า) เพิ่งจะดีดตัวรุนแรง ที่ระดับ 32 เหรียญ (23-01-2016) แต่จุดต่ำสุดนั้น ลงไปอยู่ที่ระดับ 26 เหรีญ (WTI) และ 27 เหรียญ (Brent)
แน่นอนในแง่ของนักลงทุนที่ผมเคยบอกไว้แล้วว่าคงจะยิ้มไม่ออก เมื่อกลับมามอง หุ้นกลุ่มพลังงานใหญ่ๆ ของบ้านเราอย่างกลุ่ม PTT (ปตท.), BCP (บางจาก) และ TOP (ไทยออยล์)
โดยที่ราคาหุ้นเหล่านี้มีปัจจัยตามราคาน้ำมันอย่างแน่นอน โดย PTT นับจากวันที่ผมเขียนบทความไว้ครั้งก่อน (21-11-2014) ราคาอยู่ที่ 395 บาท ลงไปต่ำสุดเมื่อวันที่ 18-01-2016 ที่ 197 บาท หลุด 200 บาทในรอบหลายปี
BCP จากราคา 37.25 บาท (21-11-2014) ลงไปอยู่ที่ต่ำสุดรอบปีที่ผ่านมาที่ 27.75 บาท (18-01-2016)
ในขณะที่ TOP มีราคาเมื่อวันเดียวกันที่ 44.50 บาท (21-11-2014) และราคาในวันนี้ 66.25 บาท (23-01-2016)
จะสังเกตว่า เหล่านี้เป็นหุ้นพลังงานที่เกี่ยวข้องกับน้ำมันโดยตรง(โดยทั่วไป) แต่ผลลัพธ์ค่อนข้างแตกต่างกัน ในขณะที่ PTT ลดลงประมาณ 50% BCP ลดลงประมาณ 26% แต่อีกด้านกลายเป็นว่า TOP กลับ เพิ่มขึ้นประมาณ 48% !!
ปัจจัยหลัก ๆ ที่ให้ทั้ง 3 บริษัทแตกต่างกันคือ ลักษณะการดำเนินธุรกิจ หรือ จะกล่าวว่าจริงๆ แล้วมีรายละเอียดการดำเนินงานต่างกัน แม้ว่าจะอยู่ในกลุ่มอุตสาหกรรมเดียวกัน มีผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องอยู่ในประเภทเดียวกันก็ตาม ซึ่งถ้าสรุปแล้วสิ่งที่ทำให้ TOP แตกต่างชัดเจนคือ ไม่ได้มีส่วนธุรกิจ สำรวจและผลิต ทั้งนี้ BCP เองแม้จะมี แต่นี่ก็ขึ้นอยู่กับส่วนของหน่วยธุรกิจประกอบกันด้วย ยิ่งมีสัดส่วนมาก ในส่วนที่มีผลเสียก็ยิ่งส่งผลเสียมากตามเป็นเรื่องธรรมดาดังที่น่าจะทราบว่า PTT มีมาก
ปัจจัยต่อมา การที่ TOP และ BCP ค่อนข้างจะมีธุรกิจที่หลากหลาย แม้ว่า PTT ก็หลากหลายไม่แพ้กันแต่ หากมองลงลึกไปอีกหน่อย หรือสรุปจากผลลัพธ์การดำเนินงานจะพบว่า ธุรกิจโรงกลั่นที่แม้จะได้รับผลกระทบอยู่บ้างจากเรื่องราคาน้ำมัน แต่หากมีการบริหารจัดการที่ดี โดยอย่างยิ่งการบริหารความเสี่ยงได้ในเรื่องของ สต๊อกและอนุพันธ์ ได้ก็จะส่งผลน้อยหรือแทบไม่ส่งผล
โดยผลการดำเนินการไตรมาสที่ผ่านมา ล่าสุดของทั้งสองบริษัทจะพบว่า รายได้อื่นๆ ที่ไม่ใช่โรงกลั่นนั้นเป็นตัวพยุง หรือส่งกำไรของบริษัทด้วยซ้ำไป
ในมุมกลับที่อยากให้ลองกลับมาทบทวนคือ แม้ว่าทุกๆ บริษัท จะได้รับผลกระทบจากราคาน้ำมันกันทุกๆ บริษัทแต่หากมองผลประกอบการที่เป็นเงิน เป็นรายได้กันออกมาจริง ประการแรก ภาพรวมนั้นไม่ได้ ขาดทุน มีเพียง PTT เท่านั้นที่รายได้ลดลงค่อนข้างชัดเจนในทุกหน่วยธุรกิจ ขณะที่ TOP และ BCP แม้รายได้โรงกลั่นของทั่งคู่ลดลงในไตรมาสที่ผ่านมา แต่เทียบทั้งปี 2014 กับ 2015 กลับมากขึ้น..
โดยอย่างยิ่งเมื่อหากมองผลประกอบการรวมอื่นๆ แล้วนั้น TOP กลับมีรายได้และกำไรเติบโต ตามราคาที่ขยับขึ้นมาสะท้อนไปแล้ว ส่วน BCP แม้ว่าอาจไม่ได้โดดเด่นเท่า แต่ก็มีกำไรที่มากกว่าเดิม แม้กระทั่งธุรกิจโรงกลั่นนั้นปีนี้ก็ยังมีกำไรเติบโตเป็นเท่าตัวแบบ y-y (ปีต่อปี) ส่วนราคาที่ลงไปเพราะอะไรอันนี้… ก็ไม่รู้สินะ
ทั้งหมดนี่เป็นกรณีที่สะท้อนให้เห็นว่า แม้จะมองเห็นปัจจัยที่มีผลต่อบริษัท แต่บางครั้งก็ต้องมองให้เห็นลึกไปด้วยว่า มันมีผลจริงหรือไม่ประการใด ดั่งที่เห็นไปในกลุ่มอุตสาหกรรมเดียวกันนั้น ใช่ว่าผลลัพธ์จะไปในทิศทางเดียวกันเสมอ
สุดท้ายกลับมาว่าราคาน้ำมันกันส่งท้ายว่า ต้นทุนของกลุ่มอาหรับที่มีต้นทุนการผลิตน้ำมันแบบเดิมต่ำกว่า Shale Oil นั้นก็อยู่ที่ประมาณ 20 เหรียญจากที่ทราบมา นั่นถ้าเราวิเคราะห์กันง่ายๆ เดาๆ น่าจะทึกทักเอาว่า เราคาไม่ควรต่ำกว่า 20 บวกๆ ไปได้ เมื่อผนวกกับต้นทุนแบบ Shale Oil ที่ตอนนี้น่าจะขาดทุนนั้น อย่างน้อยมันควร 30-40 เหรียญ เป็นราคามาตรฐานในอีก ปีสองปี หลังหายฝุ่นตลบตอนนี้ โดยที่ไม่มีปัจจัยแปลกๆ โผล่มาเสียก่อน
แถม.. ในมุมหนึ่งที่เป็นเพียงการเล่าลือให้น่าคิดว่า.. ที่ราคาน้ำมันตกลงแรงๆ เป็นการตัดกำลังด้านเศรษฐกิจบางที่ ที่มีเงินก่อการร้าย ประกอบกับสงครามเศรษฐกิจอันแยบยลต่อบางประเทศอีกด้วย..
ทั้งหมดนั้นเป็นการวิเคราะห์ หุ้นพลังงาน บนความคิดเห็นส่วนตัวอาจขาดตกบกพร่องปัจจัยใดไป ขออภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วย
