“เมื่อชีวิตมีปัญหา เราก็ต้องคิดหาทางออก” เป็นสิ่งที่รู้กันดี เพียงแต่ถ้ามันคิดออกกันง่าย ๆ เราก็คงไม่มองว่ามันเป็น “ปัญหา” และที่ยังเป็นปัญหานั่นเพราะว่าเราคิดไม่ออก หรือหาทางออกไม่ได้ วนเวียน…
ถ้าเช่นนั้นในเมื่อเรายังคิดหาทางออกไม่ได้ ก็วางไว้ ลองมาคิดอะไรในอีกด้าน กับ 8 ข้อคำถามเหล่านี้ ที่อาจช่วยให้มีมุมมองใหม่ ๆ ในการหาทางออกของปัญหาชีวิตต่อไป
ฟังบทความนี้ในรูปแบบ Podcast ตามช่องทางเหล่านี้
- คุณเป็นคนเดียวในโลกหรือเปล่า ที่กำลังเผชิญปัญหานี้?
แทบจะเป็นไปไม่ได้เลยที่ปัญหาที่คุณต้องประสบอยู่ตอนนี้ ไม่มีใครไม่เคยพบเจอ ล้วนต้องมีคนเคยประสบปัญหาเช่นนี้มาแล้วทั้งสิ้น ซึ่งบางที หนักว่า ซับซ้อนกว่าของเรามากมายด้วยซ้ำไป แล้วเขาเหล่านั้นผ่านไปได้ยังไง? อาจไม่สำคัญเท่ากับควรเห็นว่า ไม่ใช่เราคนเดียวบนโลกเสียหน่อย ที่มีปัญหาแบบนี้ในตอนนี้ แล้วบางทีก็เป็นเรื่องที่ ใคร ๆ เขาก็ต้องเคยผ่านกันมาทั้งนั้นได้อีกด้วย..
- จะให้เป็นเหมือนทุกวันได้ยังไง?
หากกล่าวว่าชีวิตย่อมมีขึ้นมีลง ดูตอบง่ายแต่ยอมรับยาก แต่หากถามว่าแล้วจะให้เหมือนกันทุกวันได้อย่างไร ในเมื่อบางวันเรายังกินข้าว บางวันเรายังกินก๋วยเตี๋ยว บางวันเรากินหวาน บางวันเรากินเผ็ด เราเองยังใช้ชีวิตเปลี่ยนไปเปลี่ยนมา แล้วจะให้อะไร ๆ มันดีเสมอต้นเสมอปลายคงหาได้ยาก นี่จึงทำให้ต้องทบทวนว่าจะให้มันเหมือนทุกวันได้ยังไง วันนี้มันก็ต้องเป็นวันที่มีปัญหา หรือวันแย่ ๆ บ้าง - เลวร้ายที่สุดได้แค่ไหนกัน?
เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้น ภาวะวิตก ตกใจบ้าง อ่อนแอบ้าง ส่วนใหญ่มักทำให้เราจินตนาการแต่สิ่งแย่ ๆ กลัวนั่นกังวลนี่ขึ้นมาก่อนทันที แต่ถ้ามีเวลาให้ลองคิดไกลไปอีกหน่อย กว้างขึ้นอีกนิด กับคำถามที่ว่า จะแค่ไหนกันเชียว ยังไงก็ไม่ถึงตายหรอก… ตรงนี้เองบางทีสติอาจจะมา ปัญญาจะเกิดได้เลยก็มี - แพ้แล้วไงต่อ?
บางทีปัญหาที่เกิดขึ้นไม่มีอะไรเป็นรูปธรรม แต่กระทบความมั่นคงทางสถานะ บนความรู้สึก หรือศักดิ์ศรี ที่บางที อาจเรียกได้ว่าเป็น “ความพ่ายแพ้” ที่เราไม่อยากยอมรับ ซึ่งสภาวะ “เสียความรู้สึก” เหล่านี้เรามักคิด “เกินจริง” เพราะอยู่ในอารมณ์ เช่นคิดว่า อายเขา คนอื่นจะมองอย่างไร ซึ่งจริงอยู่ว่าอาจมีคนพูด อาจต้องอับอาย แต่มันจะสั้น และไม่มีใครจดจำ เราเองที่เท่านั้นที่รับไม่ได้ พยายามจำ พยายามให้มันหนัก อย่าลืมว่า ชีวิตคนอื่นเขาก็มีอะไรที่ต้องสนใจ ไม่มีใครมาสนใจความพ่ายแพ้คนอื่นนาน ๆ หรอก ก็ลองคิดดูว่า เราพยายามจำไหมว่าคนอื่นเขาพลาด เขาแพ้กันตอนไหน? ในเมื่อเรายังนึกไม่ออก สิ่งที่เกิดขึ้นก็แค่ แพ้แล้วไง เสียหน้า? เสียเส้น? เส้นเซลฟ์? การไม่รีบยอมรับ คือการเสียโอกาสที่จะชนะใหม่ให้เร็วขึ้นมากกว่า - ไม่เคยเจอ? มากกว่านี้?
ในบางปัญหาเราเจอมามากกว่า 1 ครั้ง แต่ทุกครั้งเรากลับมองว่า นี่มันแย่จังเลย เจออีกแล้ว เบื่อมาก ท้อมาก แต่หากปรับคิดใหม่ว่า ไม่เคยเจอเหรอปัญหานี้ ก็พอรู้นี่ว่าจะแก้ยังไง หรือบางทีปัญหาเดิม ๆ นี้ ครั้งก่อน เคยเจอมาหนักมากกว่านี้ มากกว่านี้อีก ยังผ่านไปได้ ที่สำคัญกว่านั้นบางทีทำไมเรายังปล่อยให้สิ่งนี้เกิดได้อีกนะ บางทีที่มันเกิดอีกครั้ง มันกำลังสอนเราอยู่ก็ได้ว่า ควรเปลี่ยน ควรข้าม ควรกระโดดจากคนเดิม ไปเป็นคนใหม่ เพื่อให้อะไร ๆ ไม่เหมือนเดิม - ทำได้เท่านี้เองเหรอ?
ดังที่กล่าวในตอนต้น ปัญหาถ้าแก้ง่ายเราคงไม่เรียกมันว่าปัญหา แต่เพราะเรารู้สึกว่ามันแก้ยาก จะลำบากใจหรือเหตุใดก็ตามมันจึงเป็นสิ่งที่เราเรียกว่าปัญหาชีวิต เพียงในส่วนที่เราคิด หรือรู้สึกว่าแก้ยากนั้น มันอาจเป็นเพียงแค่สิ่งที่เราไม่เคยลองพยายามแก้มันจริงจัง หรือแม้กระทั่งดูถูกความสามารถตัวเองตลอดมา จนคิดสรุปเอาว่าเราคงแก้ปัญหานี้ไปไม่ได้ พอเจออีกก็เลยท้อก่อน ถอยก่อนเสมอ คำถามนี้จึงควรมีขึ้นอย่างท้าทายตนเองดูว่า “ทำได้เท่านี้เองเหรอ?” และต้องยิ่งรู้ด้วยว่า ไม่มีใครแก้ปัญหาเราได้ดีไปกว่าเรา - ใครที่เราเห็น?
อาจจะเป็นสิ่งที่ต้องถามต่อจากคำถามอื่น ด้วยเพราะนี่เป็นช่วงเวลาที่ดี ที่ชีวิตจะได้คัดกรองสิ่งแวดล้อม โดยอย่างยิ่ง “คน” ที่ต่อไปเราควรจะใส่ใจหรือระวัง มองให้ชัดขึ้นเพื่ออนาคต จริงอยู่ว่าตนควรต้องเป็นที่พึ่งเห็นตน แต่การมีกัลญาณมิตรที่ดี ไม่ว่าจะเป็นญาติ พี่น้องหรือไม่ก็ตาม เพื่อนที่สนิทหรือไม่สนิทก็ตาม มันจะได้เรียนรู้ชัดเสียทีว่า คุณเสียเวลากับ “คน” แบบไหนมา ซึ่งจะโทษใครไม่ได้ เพราะเราเลือกเก็บคนแบบนั้นมาตลอดเอง ตอนนี้จึงเป็นโอกาสที่ดี ที่ชีวิตจะได้ไปไกล และที่ผ่านมาที่มันไม่ไปไหน อาจเพราะอยู่ในวงล้อม “คนเดิม ๆ” ที่ไม่เคยเติมสิ่งดี ๆ ให้ชีวิตเราได้เลย - นี่คือโอกาสของอะไร?
เป็นอีกคำถามที่ควรถามต่อ ในแต่ละปัญหา มีสิ่งที่เป็นปัจจัยมากน้อยทำให้ในตอนนี้อาจแก้ไม่ได้จริง ๆ ดังนั้น ลองทิ้ง หรือวางมันลง ปลงมันสักครู่ แล้วดูว่านี่คือ โอกาสของอะไร? หลายคนร่ำรวยจากวิกฤติบางอย่าง สิ่งประดิษฐ์สำคัญหลายอย่างเกิดจากความผิดพลาด ช่วงเวลาที่ร้ายที่สุด ก็เคยกลายเป็นดีที่สุดของใครหลายคนได้ แม้แต่เราเอง หากหลบสายตาที่พยายามมองแต่ปัญหาไปทางอื่นดูบ้าง บางทีอาจเห็นว่านี่ คือโอกาสของอะไร มันอาจกลายเป็นดีขึ้นแทนก็ได้นะ ไม่แน่…
แม้เมื่อชีวิตมีปัญหา ขนาดที่เรียกว่าปัญหาชีวิต บนภาวะที่ “ไม่รู้จะทำอย่างไร” อย่างน้อยการได้ทำอะไรบ้าง ก็ดีกว่าไม่ทำเลย เพียงต้อง หยุดตรอง หยุดคิด ตอบคำถามกับตัวเอง แม้จะไม่ช่วยอะไร แต่มันก็คงไม่แย่ไปกว่าตรงนี้แล้วล่ะ เป็นกำลังใจให้แม้เราไม่รู้จักกันครับ
ฉบับปรับปรุงเผยแพร่ครั้งแรก 12/09/2016
